مضیف سازه تاریخی و بومی خوزستان

مضیف سازه تاریخی و بومی خوزستان

مضیف سازه ای بسیار زیبا است که ازنی وحصیر ساخته شده و قدمت آن به هزاره چهارم قبل از میلاد همزمان با دوره سومری ها بر می گردد.

بر اساس یافته های باستان شناسی بین النهرین قدمت سازه هایی مانند مضیف به دوره سومری‌ها و هزاره چهارم قبل از میلاد برمی‌گردد.
اتاق پذیرایی در خانه های شیوخ و بزرگان عرب مضیف یا محل ضیافت نامیده می شود.

در مضیف مراسم ویژه ای شامل: قهوه خوری، شب نشینی، مشورت و راهنمایی در خصوص ازدواج و جلوگیری از اختلافات خانوادگی و طایفه ای انجام می شود.

مضیف سازه ای است که در ساخت آن از مصالحی همچون نی، خشت و گل استفاده می شود.

بر اساس نقش مهرها و نقوش ظروف باستانی بدست آمده در کاوشهای باستانشناسی از بین النهرین و تمدن سومر در جنوب عراق، این سازه در مناطق جنوبی با نی و حصیر و با مصالح کاملا گیاهی ساخته شده است که به آن بیت القصب میگفتند که به نظر می رسد همین مضیف امروزی باشد هر چند مطمینا در طول زمان کارکرد و مفهوم آن تغییراتی داشته است اما دور از ذهن نیست که این سازه مربوط به مناطق تالابی می باشد.
این سبک خانه سازی قدمتی ۵۵۰۰ ساله در حورالعظیم هویزه و جنوب عراق و شادگان دارد.

بر روی نقش برجسته های و الواح بدست آمده در کاوشهای باستان شناسی می توان سازه ی مذکور را مشاهده نمود. یکی از این نقش برجسته ها در موزه لوور فرانسه قرار دارد، که بخشی از یک ظرف آیینی شامل نقش یک بیت القصب(مضیف امروزی) با دو گاومیش در اطراف آن است که مربوط به ۳۵۰۰ ـ ۳۴۰۰ ق.م. می باشد.

آسمانه ی مضیف منحنی شکل و تعداد ستونهای آن فرد می باشند، این مساله به دو دلیل میتواند باشد اول نقش سازه ای و نیارشی آن و دوم ریشه در آیین ها و اعتقادات اعراب دارد.

استراکچر مضیفی که با نی ساخته می شود، محکم و با تاب آوری زیاد بوده و در مقابل زلزله و نیروهای برشی و کشش بدلیل مفصلی بودن اتصالات در آن، نسبت به نمونه ی ساخته شده با خشت و گل، مقاومتر است.
درب ورودی مضیف رو به قبله ساخته میشود تا مهمان بر این اساس جهت قبله را بتواند تشخیص دهد و همچنین دارای ارتفاع کمی بوده تا وقتی اشخاص به آن وارد شوند به نشانه ی احترام و ادب در برابر بزرگان قدری خم شده و درواقع نوعی احترام گذاشتن به افراد حاضر می باشد.
در وسط فضای مضیف یک اجاق با نام «موگد» برای مراسم قهوه‌خوری قرار میدهند که این مراسم با آداب ویژه ای اجرا می شود.

سید خلیل موسوی